آیت الله غروی:
مفهوم معنویت در اسلام با غرب متفاوت است
عضو شورای عالی حوزه های علمیه مفهوم الهی بودن را از مهمترین مشخصه های معنویت گرایی اسلامی دانست که در مفهوم غربی آن به چشم نمی خورد.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه مفهوم الهی بودن را از مهمترین مشخصه های معنویت گرایی اسلامی دانست که در مفهوم غربی آن به چشم نمی خورد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی قم، آیتالله سید محمد غروی در همایش سلامت معنوی، با ذکر این مطلب که نیاز خاصی نبود تا در متون ما به معنی و اصطلاح معنویت پرداخته شود، گفت: دلیل این امر نیز آن بود که اصل دین در پرتو اعتقاد به خدا و دین محقق می‌شود.
وی افزود: لازمه معبود بودن خدا، ربوبیت و خالقیت خداست و غیر از خدا شخص دیگری معبود نیست؛ به دنبال این مساله وقتی که خالق و رب ما خداوند بود و انسان نیز برای وصل به حضرت حق آمده، باید روابط خود را در مسیر قرب الهی هدفمند کند.
وی گفت: فلاح و رستگاری در این مسیر شکل میگیرد و در این مسیر نیز سلامت در نظر گرفته شده؛ بزرگان ما معنویت را بیشتر با رویکرد اعتقاد به خدا و تجارب الهی بندگان بیان کرده اند.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: امام راحل و شهید مطهری مباحث خاصی را در خصوص معنویت بیان کردهاند که بیشتر ناظر به همین اصول است؛ در غرب، سابقه کاربرد معنویت از قرن پنجم بوده؛ در قرن دوازدهم این مفهوم مطرح شده و جنبه روانی به خود گرفت و در قران 18 و 19 این بحث به شکل جدید مطرح می‌شود، لذا تفکرات الحادی که به خدا اعتقاد نداشتند، با پوچ گرایی مواجه شدند.
آیت الله غروی تصریح کرد: هدف داری، ارزش و امید از عناصر اصلی تعریف معنویت در غرب است، ولی این گرایشات، خاص است و عملا یک اختلاف عجیبی در عرصه معنویت ایجاد شده و هرکسی با ذوق خود این مطلب را توضیح میدهد.
وی افزود: معنویت دلبستگی قلب به خداوندی است که حکیم، عادل و جهان آفرین است؛ انسان گل سرسبد هستی است و تمام کائنات برای او خلق شده اند و هدف انسان نیز رسیدن به قرب الهی است؛ اگر این معنویت را تعریف کنیم، تمام خصوصیات در آن وجود دارد؛ نخست این که انسان و جهان هدفمند بوده و دارای یک رب است که همواره امدادهای خود را به موجودات این جهان افاضه می کند و اگر انسان این بعد را در خود قوی کند، می‌تواند سلامت به معنی واقعی خود را دریابد و این امر نیز امری فطری به نظر میرسد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: جدا کردن انسان از معنویت در واقع جداکردن انسان از خود است و اگر این معنویت نباشد، انسان به سلامت واقعی خود نمیرسد؛ این مساله یک نیاز واقعی وجودی انسان است که حتی امروز در روانشناسی دین جایگاهی برای تجارب معنوی ایجاد شده است.
آیت الله غروی تصریح کرد: معنویت مرتبط به هویت انسان است که اگر این هویت از سایر هویتهایش جدا شود، دچار مشکل می‌شود و این عرصه باید با عنصر دین محافظت گردد.
در ادامه جلسه، حجت‌الاسلام مجتبی مصباح یزدی با اشاره به تعریف سلامت معنوی از دیدگاه اسلام اظهار داشت: برای آنکه بتوان تبادل‌نظر واحدی از یک مفهوم داشته باشیم باید ببینیم با چه معنایی و جایگاهی واژه را باید معنا کنیم.
عضو هیئت‌علمی موسسه آموزشی موسسه امام خمینی(ره) بابیان اینکه دین و اعتقاد به وجود خداوند در تلقی انسان از معنویت دخیل است، گفت: علیت یک رابطه واقعی در جهان خارج است اما برخی مفاهیم به طرز تلقی‌های ما از شی‌ء برمی‌گردد، بینشی واقعی و ذهنی تعامل وجود دارد.
وی بابیان اینکه در مورد سایر ابعاد دیگر سلامت اختلاف‌نظر وجود ندارد و واقعیتی عینی است، گفت: برای تعیین سلامت انسان یک سری شاخص‌هایی وجود دارد اما در مورد معنویت نمی‌توان یک بعد ماورا طبیعی قائل شد که بر روی آن استوار باشد.
مصباح یزدی با تأکید بر شناخت مؤلفه‌های معنویت گفت: از دیدگاه اسلام سلامت معنوی یک وضعیت عینی است و کسی می‌تواند سلامت معنوی را تشخیص دهد که مبانی را دانسته و شاخص داشته باشد.
حجت‌الاسلام آذربایجانی نیز با اشاره به مؤلفه‌های سلامت معنوی گفت: سلامت معنوی بدون دستیابی به معنویت سالم امکان‌پذیر نیست برای آنکه فضا بسیار غبارآلود شده و مصداق آن را در گروه‌های تکفیری می‌توان مشاهده کرد.
عضو هیئت‌علمی حوزه و دانشگاه بابیان اینکه با مفروض گرفتن اینکه مبنای فرهنگستان علوم پزشکی، اسلام است گفت: 5 ویژگی در متون دینی در معنویت باید دیده شود که نخستین آنها توحید است، ایمان، باطنی گرایی و عبور از ظواهر، فراگیری معنویت اسلامی، تعدیل گری و جبران‌کنندگی ابعاد معنویت اسلامی هستند.
وی بابیان اینکه بدون شریعت و مناسک رسیدن به معنویت امکان‌پذیر نیست، افزود: معنویت اسلامی از بن‌مایه‌های زیستی تا ابعاد روانی و اجتماعی فراگیر است و از لحظه تشکیل نطفه تا پایان زندگی انسان را شامل می‌شود.
عضو هیئت‌علمی حوزه و دانشگاه بیان کرد: انسان باید به یک حدنصابی از بینش، کوشش و کشش در مؤلفه سلامت معنوی برسد.
وی افزود: لازمه معبود بودن خدا، ربوبیت و خالقیت خداست و غیر از خدا شخص دیگری معبود نیست؛ به دنبال این مساله وقتی که خالق و رب ما خداوند بود و انسان نیز برای وصل به حضرت حق آمده، باید روابط خود را در مسیر قرب الهی هدفمند کند.
وی گفت: فلاح و رستگاری در این مسیر شکل میگیرد و در این مسیر نیز سلامت در نظر گرفته شده؛ بزرگان ما معنویت را بیشتر با رویکرد اعتقاد به خدا و تجارب الهی بندگان بیان کرده اند.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: امام راحل و شهید مطهری مباحث خاصی را در خصوص معنویت بیان کردهاند که بیشتر ناظر به همین اصول است؛ در غرب، سابقه کاربرد معنویت از قرن پنجم بوده؛ در قرن دوازدهم این مفهوم مطرح شده و جنبه روانی به خود گرفت و در قران 18 و 19 این بحث به شکل جدید مطرح می‌شود، لذا تفکرات الحادی که به خدا اعتقاد نداشتند، با پوچ گرایی مواجه شدند.
آیت الله غروی تصریح کرد: هدف داری، ارزش و امید از عناصر اصلی تعریف معنویت در غرب است، ولی این گرایشات، خاص است و عملا یک اختلاف عجیبی در عرصه معنویت ایجاد شده و هرکسی با ذوق خود این مطلب را توضیح میدهد.
وی افزود: معنویت دلبستگی قلب به خداوندی است که حکیم، عادل و جهان آفرین است؛ انسان گل سرسبد هستی است و تمام کائنات برای او خلق شده اند و هدف انسان نیز رسیدن به قرب الهی است؛ اگر این معنویت را تعریف کنیم، تمام خصوصیات در آن وجود دارد؛ نخست این که انسان و جهان هدفمند بوده و دارای یک رب است که همواره امدادهای خود را به موجودات این جهان افاضه می کند و اگر انسان این بعد را در خود قوی کند، می‌تواند سلامت به معنی واقعی خود را دریابد و این امر نیز امری فطری به نظر میرسد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: جدا کردن انسان از معنویت در واقع جداکردن انسان از خود است و اگر این معنویت نباشد، انسان به سلامت واقعی خود نمیرسد؛ این مساله یک نیاز واقعی وجودی انسان است که حتی امروز در روانشناسی دین جایگاهی برای تجارب معنوی ایجاد شده است.
آیت الله غروی تصریح کرد: معنویت مرتبط به هویت انسان است که اگر این هویت از سایر هویتهایش جدا شود، دچار مشکل می‌شود و این عرصه باید با عنصر دین محافظت گردد.
در ادامه جلسه، حجت‌الاسلام مجتبی مصباح یزدی با اشاره به تعریف سلامت معنوی از دیدگاه اسلام اظهار داشت: برای آنکه بتوان تبادل‌نظر واحدی از یک مفهوم داشته باشیم باید ببینیم با چه معنایی و جایگاهی واژه را باید معنا کنیم.
عضو هیئت‌علمی موسسه آموزشی موسسه امام خمینی(ره) بابیان اینکه دین و اعتقاد به وجود خداوند در تلقی انسان از معنویت دخیل است، گفت: علیت یک رابطه واقعی در جهان خارج است اما برخی مفاهیم به طرز تلقی‌های ما از شی‌ء برمی‌گردد، بینشی واقعی و ذهنی تعامل وجود دارد.
وی بابیان اینکه در مورد سایر ابعاد دیگر سلامت اختلاف‌نظر وجود ندارد و واقعیتی عینی است، گفت: برای تعیین سلامت انسان یک سری شاخص‌هایی وجود دارد اما در مورد معنویت نمی‌توان یک بعد ماورا طبیعی قائل شد که بر روی آن استوار باشد.
مصباح یزدی با تأکید بر شناخت مؤلفه‌های معنویت گفت: از دیدگاه اسلام سلامت معنوی یک وضعیت عینی است و کسی می‌تواند سلامت معنوی را تشخیص دهد که مبانی را دانسته و شاخص داشته باشد.
حجت‌الاسلام آذربایجانی نیز با اشاره به مؤلفه‌های سلامت معنوی گفت: سلامت معنوی بدون دستیابی به معنویت سالم امکان‌پذیر نیست برای آنکه فضا بسیار غبارآلود شده و مصداق آن را در گروه‌های تکفیری می‌توان مشاهده کرد.
عضو هیئت‌علمی حوزه و دانشگاه بابیان اینکه با مفروض گرفتن اینکه مبنای فرهنگستان علوم پزشکی، اسلام است گفت: 5 ویژگی در متون دینی در معنویت باید دیده شود که نخستین آنها توحید است، ایمان، باطنی گرایی و عبور از ظواهر، فراگیری معنویت اسلامی، تعدیل گری و جبران‌کنندگی ابعاد معنویت اسلامی هستند.
وی بابیان اینکه بدون شریعت و مناسک رسیدن به معنویت امکان‌پذیر نیست، افزود: معنویت اسلامی از بن‌مایه‌های زیستی تا ابعاد روانی و اجتماعی فراگیر است و از لحظه تشکیل نطفه تا پایان زندگی انسان را شامل می‌شود.
عضو هیئت‌علمی حوزه و دانشگاه بیان کرد: انسان باید به یک حدنصابی از بینش، کوشش و کشش در مؤلفه سلامت معنوی برسد.
