پایگاه خبری، اطلاع رسانی وب دا دفتر قم

مواد غذایی ناسالم منجر به مرگ 2 میلیون نفر در سال می­‌شوند که بیشتر آنها را هم کودکان تشکیل می­دهد. مواد غذایی حاوی باکتری­های مضر، ویروس­ها، انگل­ها یا مواد شیمیایی مسئول بیش از 200 بیماری، از اسهال تا سرطان می­‌باشند.
 
تهدیدهای جدید ایمنی مواد غذایی به طور مداوم در حال ظهور هستند و تغییرات در تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی، تغییرات در محیط زیست، عوامل بیماری زای جدید و در حال ظهور، مقاوت ضد میکروبی مواد غذایی رابه چالش کشیده اند. افزایش سفر و تجارت احتمال آلودگی در سطح بین المللی را توانسته گسترش دهد.

شعار جهانی بهداشت 2015 ;  ایمنی مواد غذایی
ایمنی مواد غذایی به طور فزاینده ای در حال جهانی شدن است و نیاز به تقویت سیستم­های ایمنی مواد غذایی بیش ازپیش درمیان کشورها مشهود است. به همین دلیل است که سازمان جهانی بهداشت شعار خود را در سال 2015 ترویج بهبود ایمنی مواد غذایی از " مزرعه تا بشقاب (سفره )" قرارداده است.
سازمان بهداشت جهانی در پیشگیری، شناسایی و واکنش به شیوع بیماری­های غذا زاد کمک می­کند. در این راستا با دستور العمل و قوانین غذایی، مجموعه ای از استانداردها، دستور العمل­ها و قوانین بین المللی فرایندهای اصلی مواد غذایی را پوشش می­دهد. همراه با سازمان جهانی بهداشت، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) از طریق یک شبکه اطلاع رسانی جهانی به کشورها در مورد ایمنی مواد غذایی هشدار می­دهد.
سازمان بهداشت جهانی استقبال از مشارکت غیر عمومی بخش سلامت (به عنوان مثال کشاورزی، تجارت و بازرگانی، محیط زیست، استاندارد و آموزش و پرورش فعال را از کشورها برای رسیدن به این هدف انتظار دارد.
 
تعریف
امنیت غذایی و ایمنی غذا از واژه­هایی مهم و کاربردی است که امروزه در اسناد توسعه­ای به آن پرداخته شده‌است.
امنیت غذایی به دسترسی همه افراد یک جامعه، در تمام ادوار عمر به غذای کافی و سالم برای داشتن زندگی سالم و فعال گفته می‌شود و در آمد خانوار از عوامل مهم در تامین امنیت غذایی در یک نظام اجتماعی می‌باشد. عامل مهم دیگر در تامین امنیت غذایی جامعه، ذائقه و دانش تغذیه‌ای خانواده ها در نحوه تخصیص بودجه برای تهیه بهترین نوع غذای در دسترس و چگونگی تقسیم غذا در خانواده می‌باشد. امنیت غدایی زمانی تامین می‌شود که سرانه سبد غذایی خانواده به صورت صحیح انتخاب و تهیه شود، برای افراد خانواده کافی و به صورت صحیح طبخ شود تا عناصر و مواد غذایی سالم و صحیح به سلول­ها و اندام‌های بدن برسد.
برای تامین امنیت غذایی در یک کشور و نظام اجتماعی باید سازمان‌ها و نهادها با هم همکاری داشته باشند و با هماهنگی یک سازمان متولی امنیت غذایی، بر تولید یا واردات مواد و محصولات غذایی، آموزش و تبلیغ و آگاهی دادن به جامعه و سیاست گذاریهای کلان اقتصادی نقش ایفا کنند.
سازمان متولی امنیت غذایی باید نسبت به نوع مواد غذایی، میزان و قیمت آنها همیشه مطلع باشد و بررسی کند که همه مردم از نظر فیزیکی به این غذا دسترسی داشته باشند و درآمدشان به قدری باشد که بتوانند این غذا را بخرند و این سازمان در صورت بروز بحران باید زنگ خطر را به صدا در آورد و اندازه گیری این امنیت را بر عهده بگیرد.
 
بانک جهانی امنیت غذایی
بانک جهانی امنیت غذایی را «دسترسی همه مردم در تمام اوقات، به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم» تعریف می‌کند که این تعریف در کنفرانس رم مورد نیز مورد تاکید همگان قرار گرفته شده‌است. سه عنصر «موجود بودن غذا»، «دسترسی به غذا» و «پایداری در دریافت غذا» محورهای اصلی این تعریف می‌باشند که «موجود بودن غذا» شامل میزان مواد غذایی در مرزهای ملی از طریق تولید داخلی و واردات مواد غذایی می‌باشد و مفهوم «دسترسی به غذا» نیز دسترسی فیزیکی و اقتصادی به منابع، جهت تامین اقلام غذایی مورد نیاز جامعه و «پایداری در دریافت غذا»، ثبات و پایداری دریافت ارزش‌های غذایی مورد نیاز جامعه می‌باشد. افزایش جمعیت و رشد اقتصادی کشورهای در حال پیشرفت به رشد تقاضای برای غذا چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی منجر خواهد شد.  یعنی اینکه تقاضای جهانی ازلحاظ مقدار و ماهیت دچار تغییرات عمده خواهد شد.
 
حقایق از امنیت غذا در دنیا
- دسترسی به مقادیر کافی از مواد غذایی سالم و مغذی کلیدی برای حفظ زندگی و ارتقاء سلامت است.
- مواد غذایی حاوی باکتری های مضر و غیربهداشتی، ویروس ها، انگل یا مواد شیمیایی ، باعث بیش از 200 بیماری، اعم از اسهال تا سرطان میشود.
- بیماری های اسهالی منتقله از غذا و آب، باعث مرگ سالانه 2 میلیون نفر به ویژه کودکان است.
- ایمنی مواد غذایی و امنیت غذایی به طور جدایی ناپذیری به هم وابسته اند.
- چرخه معیوب بیماری و سوء تغذیه، به ویژه نوزادان، کودکان خردسال، افراد مسن و بیمار را تحت تاثیر قرار میدهد.
- بیماری های منتقله از غذا مانع توسعه اجتماعی و عامل فشار و تحمیل بر سیستم های بهداشتی و درمانی و همچنین آسیب به اقتصاد ملی، گردشگری و تجارت می­شود.
- مواد غذایی در دنیای کنونی با عبور از مرزهای ملی کشورها، از جایی که به تولید می رسد تا جایی که آن مصرف می شود، مسافت طی می کند. همکاری خوب بین دولت ها، تولید کنند ها و مصرف کنندگان کمک می کند تا اطمینان از ایمنی مواد غذایی حاصل گردد.
- بیماری های منتقله از غذا معمولا عفونی و یا سمی هستند. براثر ورود باکتری ها، ویروس ها، انگل یا مواد شیمیایی به بدن از طریق آلوده آب و غذی آلودها، می تواند، ایجاد اسهال شدید یا عفونت ناتوان کننده از جمله باعث مننژیت، مسمومیت حاد و یا بلند مدت، بیماری هایی مانند سرطان ایجاد کنند. این بیماری ها به ناتوانی طولانی مدت یا مرگ منجر میشود. لذا آموزش همگانی در همه فضاهای رسانه­ای و آموزشی ضرورت دارد.
 
5 نکته کلیدی برای غذای سالم تر:
ایمنی مواد غذایی یک مسئولیت مشترک است. کار در تمام طول زنجیره مواد غذایی از کشاورزان، تولیدکنندگان تا فروشندگان و مصرف کنندگان مهم است.  برای مثال پنج کلید برای ایمنی غذایی یک دستور العمل راهنما برای فروشندگان و مصرف کنندگان برای حمل و نقل و آماده کردن غذاست:
 
• کلید 1 : تمیز نگه داشتن
 
• کلید 2 : جدا نگه داشتن غذای خام و پخته
 
• کلید 3 : پختن کامل غذا
 
• کلید 4 : نگهداری در درجه حرارت ایمن مناسب
 
• کلید 5 : استفاده از آب ،مواد اولیه سالم
 
روز جهانی بهداشت در سال 2015 ، فرصتی است تا به کسانی که در بخش­های مختلف دولتی، تولیدکنندگان توزیع کنندگان، متخصصان بهداشت وسلامت دست اندرکارند، در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و هر چیزی که می­تواند در احساس امنیت و اعتماد به غذای بشقاب (سفره) نقش داشته باشد، هشدار داده شود.